O odwróconym obciążeniu VAT mówią przepisy UE (dyrektywa 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.). Zgodnie z unijnym prawem, obowiązek rozliczania podatku przeniesiony został z dostawcy na nabywcę. Osobą zobowiązaną do zapłaty VAT nie jest zatem podatnik dokonujący dostawy towarów bądź świadczenia usług, a ich nabywca. Polska po raz pierwszy skorzystała z niniejszych przepisów w 2011 roku w odniesieniu do obrotu złomem oraz uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych – nowelizacją ustawy o VAT z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332). W 2011 wprowadzony został także do przepisów ustawy VAT załącznik nr 11, zawierający katalog towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia, opisanych za pomocą kodów PKWiU. Z czasem katalog ten uległ rozszerzeniu.
- 2.Złoto, srebro, biżuteria oraz procesory
Nowelizacja, która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017 roku rozszerza wspomniany katalog o nowe towaru. Modyfikacji ulega zatem załącznik nr 11 do ustawy o VAT. W nowym roku do towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia dołączą: złoto, srebro, biżuteria oraz procesory. Dokładniej rzecz ujmując wygląda to tak:
- srebro – nieobrobione plastycznie, w postaci półproduktu, w postaci proszku;
- złoto – nieobrobione plastycznie, w postaci półproduktu, w postaci proszku, o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych;
- biżuteria – biżuteria, jej części, pozostałe wyroby jubilerskie, części pozostałych wyrobów jubilerskich – ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych i srebra bądź platerowane metalem szlachetnym części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o ww. próbie i srebra – niewykończone/niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii;
- procesory – prawdopodobnie z limitem kwotowym w wysokości 20 000 zł, po przekroczeniu którego transakcje objęte będą mechanizmem odwróconego obciążenia – podobnie jak w przypadku niektórych towarów z działu elektroniki np. komputerów przenośnych oraz konsol do gier.
- 3.Niektóre usługi budowlane
Projekt przewiduje także objęcie mechanizmem odwróconego obciążenia niektóre usługo związane z rynkiem budowlanym, ale tylko gdy spełnione są warunki:
- 1.Usługodawcą jest podatnik, zgodnie z art. 15 ustawy o VAT, którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku zgodnie z art. 113 ust. 1 i 9;
- 2.Usługobiorcą jest podatnik, zgodnie z art. 15 ustawy o VAT, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Przepisy o odwrotnym obciążeniu dotyczyć będą usługodawców, którzy świadczą usługi jako podwykonawca. Zmiany:
Poz. |
Symbol PKWiU |
Rodzaj usługi objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia (zał. Nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług) |
1. |
bez względu na Usługi symbol PKWiU |
Usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. poz. 1223 oraz z 2016 r. poz. 266 i542) |
2. |
41.00.30.0 |
Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków. przebudową lub remontem istniejących budynków) |
3. |
43.11.10.0 |
Roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych |
4. |
43.12.11.0 |
Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę, z wyłączeniem robót ziemnych |
5. |
43.12.12.0 |
Roboty ziemne: roboty związane z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi |
6. |
43.13.10.0 |
Roboty związane z wykonywaniem wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich |
7. |
43.21.10.1 |
Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu |
8. |
43.21.10.2 |
Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych |
9. |
43.22.1 1.0 |
Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno -kanalizacyjnych i odwadniających |
10. |
43.22.12.0 |
Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych |
11. |
43.22.20.0 |
Roboty związane z wykonywaniem instalacji gazowych |
12. |
43.29.11.0 |
Roboty związane z zakładaniem izolacji |
13. |
43.29.12.0 |
Roboty związane z zakładaniem ogrodzeń |
14. |
43.29.1 9.0 |
Pozostałe roboty instalacyjne, gdzie indziej niesklasyfikowane |
15. |
43.31.10.0 |
Roboty tynkarskie |
16. |
43.32.10.0 |
Roboty instalacyjne stolarki budowlanej |
17. |
43.33.10.0 |
Roboty związane z wykładaniem posadzek i oblicowywaniem ścian |
18. |
43.33.21.0 |
Roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian lastryko, marmurem, granitem lub łupkiem |
19. |
43.33.29.0 |
Pozostałe roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian (włączając tapetowanie), gdzie indziej niesklasyfikowane |
20. |
43.34.10.0 |
Roboty malarskie |
21. |
43.34.20.0 |
Roboty szklarskie |
22. |
43.39.1 1.0 |
Roboty związane z wykonywaniem elementów dekoracyjnych |
23. |
43.39.19.0 |
Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych |
24. |
43.91.1 1.0 |
Roboty związane z wykonywaniem konstrukcji dachowych |
25. |
43.91.19.0 |
Roboty związane z wykonywaniem pozostałych prac dekarskich |
26. |
43.99.10.0 |
Roboty związane z zakładaniem izolacji przeciwwilgociowych i wodochronnych |
27. |
43.99.20.0 |
Roboty związane z montowaniem i demontowaniem rusztowań |
28. |
43.99.30.0 |
Roboty związane z fundamentowaniem, włączając wbijanie pali |
29. |
43.99.40.0 |
Roboty betoniarskie |
30. |
43.99.50.0 |
Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych |
31. |
43.99.60.0 |
Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji z cegieł i kamienia |
32. |
43.99.70.0 |
Roboty związane z montażem i wznoszeniem konstrukcji z elementów prefabrykowanych |
33. |
43.99.90.0 |
Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych |
34. |
bez względu na symbol PKWiU |
Wypożyczanie konstrukcji i maszyn budowlanych wraz z operatorami i wynajem personelu dla tych usług |